استفاده از محصولات لومينسانس در معماري و فضاهاي شهري

مواد داراي خاصيت فسفرسانس تا به حال به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است . يكي از اثرات نور را مي توان در ديد. اشياء شیشه اي اورانيومي از سال 1830 در استفاده مي شود. نور روز به شيشه اورانيومي رنگ روشن ويژه اي مي دهد كه به علت اثر لومينسانس حاصل از بخش ماوراء بنفش طيف خورشيدي مي باشد. در پتنتي به شماره 2013/0153118A1  تحت عنوان "تركيبات نورتاب و استفاده از آن ها"  تركيب فسفرسانسي معرفي مي شود كه شامل پودر شيشه بدون سرب و رنگدانه فسفرسانس است تا براي توليد رنگ، نقاشي و شيشه هاي هنري مورد استفاده قرار گيرد.

اهداف فراتر اين اختراع، رنگ آميزي و نقاشي به شيوه اي خاص به صورت پوشش اسپري، در و همچنين در فضاهاي بيروني كه به صورت چسب به ماده ميچسبد مانند، بتن، شيشه، پلاستيك، چوب و آسفالت است.

فرآیند نشرنور از گونه‌های برانگیخته است. فرآیندهای فلوروسانس، فسفرسانس و شیمی لومینسانس با تجهیزات اسپکترومتری متشکل از اجزاء مختلف با کارآیی خاص مطالعه و اندازه گیری می‌شود. تنها نانومواد و ترکیبات مولکولی خاصی قادر به نشر لومینسانس می‌باشند.

منابع نوري كم مصرف  مانند لامپ هاي "كم مصرف" مي توانند با به كارگيري تركيبات فسفرسانس بروي سطوح لامپ هاي مصنوعي، زماني كه لامپ ها خاموش مي شوند به مدت طولاني خود تابناكي داشته باشند. زماني كه لامپ روشن مي شود، آن ها انرژي لازم براي برانگيخته شدن را جذب كرده و دوباره شارژ مي شوند . به اين ترتيب، مصرف برق كمتر مي شود و از ايجاد آسيب در محيط هاي تاريك جلوگيري مي شود. همچنين كاغذ و خودكارهاي خود تابناك به افراد كمك ميكنند تا در تاريكي بدون نياز به لامپ بنويسند.

خواص اكسيدهاي لانتانيدها و شيشه هاي شب تابي كه بارنگ هاي مختلف تحت نور ماوراءبنفش، نور منتشر مي كنند، براي مدت زمان طولاني مورد بررسي قرار گرفته اند و در حال حاضر براي استفاده در اشياء هنري بكار مي روند . تابش نور با رنگ هاي مختلف تحت تابش اشعه ماوراءبنفش از حدود طول موج 380 نانومتر و ساخت آن با اضافه كردن مواد اوليه براي ساخت شيشه شامل عناصر اروپيم، سريم، تربيم، ديسپروسيوم، توليوم و اكسيدهاي ساماريوم است.

سراميك هاي فتولومينسنت (درخشان) و شيشه هاي فتولومينسنت، با افزودن رنگدانه فتولومينسنت در فرآيند مشترك توليد سراميك و شيشه توسط يسيلاي و همكاران توليدشده است. هاي فتولومينسنت متشكل از لعاب، رنگدانه فتولومينسنت و همچنين كمي مواد افزودني مي تواند به طور مستقيم براي توليد محصولات نورتاب مورداستفاده قرار گيرد. در مقايسه با سراميك و شيشه معمول، این محصولات مي توانند در تاريكي پس از جذب نور بدرخشند، اين ويژگي سراميك و شيشه استفاده گسترده تر اين محصولات را در پي دارد. اين گروه همچنين تحقيقات فراواني از جمله بهبود پارامترهاي فرايند در توليد رنگ دانه فسفرسانس زرد –سبز، استفاده از لعاب فسفر در و كاشي، توليد رنگ دانه فسفر نورتاب طولاني مدت آبي، و رنگ آبي مايل به بنفش را انجام داده اند.

 استفاده از سراميك و شيشه هاي فتولومينسانس در خانه هاي داخلي و ساختمان هاي عمومي نه تنها مي تواند باعث تزئين و زيبايي خانه و محيط كار شود، بلكه مي تواند راحتي بيشتر به ساكنان با درخشش خود در تاريكي را به ارمغان بياورد. سراميك و شيشه هاي فتولومينسانس در يك طول موج نور خاص، مي توانند از برخي از كپك زدن ها و بيماري ها جلوگيري كنند.

قابليت استفاده از لعاب داراي خاصيت فسفرسانس در دماي پايين و به كارگيري آن روي آجر و كاشي هاي سقف و ديگر موارد مورد تحقيق و مطالعه قرار گرفت، اين تحقیق بر آن است كه آجرهاي داراي رنگ قرمز مي توانند با روكش هاي رنگي متفاوت از رنگ دانه هاي فسفر پوشانده شوند. فتولومينسانس شامل پركننده معدني غير شفاف است، ماده هاي فتولومينسانس بروي سطوح قرار دارند و مي توانند نور را جذب و سپس آزاد كنند كه توسط نولت ابداع شده است.

منبع: فصلنامه تابستان 1396 انجمن سرامیک ایران